دانلود پایان نامه رشته گردشگری و باستان شناسی

بررسی ضرورت ایجاد موزه شهر

 

چیستی موزه: 

موزه نامی کهن است که از اندیشه های باستان به یادگار مانده است . بررسی ریشه و مشتقات باستانی این واژه باستانی از مفاهیم بسیاری پرده برمی دارد . 
موزه واژه ای هند و اروپایی از تبار هلنی است . صورت هلنی آن تو-موسیون (To-Mouseion) یا موسیون (Mouseion) است . موزه در عصر کلاسیک که به معنای حقیقی خود بود ، به نیایشگاه یا پرستشگاه موسها یا موزها می شد . بنابراین تو-  موسیون یعنی پرستشگاه موسها یا درست تر ، معبدی که منسوب و متعلق به موزها بود .  (موزه دیروز امروز فردا ص 41) موزها الهه های هنر و صنایع در اساطیر یونان باستان بودند .  (موزه داری ص3)
در حوالی دهه ی 1290 ه.ق کلمه ی "موزه" از زبان فرانسه به زبان فارسی راه یافت .  (موزه داری ص3) 
 

تعریف جامع ایکوم از موزه :

جامعترین تعریف موزه را ایکوم (شورای بین المللی موزه) در بند 3 و 4 اساسنامه خود چنین ارائه داده است : "موزه مؤسسه ای است دائمی و بدون اهداف مادی که درهای آن به روی همگان گشوده است و در خدمت جامعه و پیشرفت آن فعالیت می کند . هدف موزه ها تحقیق در آثار و شواهد بر جای مانده انسان و محیط زیست او ، گردآوری ، حفظ و بهره وری معنوی و ایجاد ارتباط بین این آثار ، بویژه به نمایش گذاردن آنها به منظور بررسی و بهره وری معنوی است ."
علاوه بر این ایکوم موارد مشروحه ی زیر را نیز مشمول تعریف یاد شده تشخیص می دهد :
1- مؤسسات حفظ و نگهداری و تالارهای نمایشی که پیوسته به و سیله کتابخانه ها و مراکز بایگانی نگاهداری و تأمین می شوند .
2- اماکن و آثار باستانی ، طبیعی ، مردم شناسی ، و تاریخی ای که به علت فعالیت در زمینه های گردآوری ، حفظ و نگهداری و نمایش آثار باستانی دارای اهمیت می باشند .
3- مؤسساتی از قبیل باغ های حیوان شناسی و گیاه شناسی و نمایشگاه جانوران زمینی و موجودات آبزی و . . . که نمایشگر نمونه های موجودات زنده می با شند . 
4- ذخایر طبیعی .
5- مراکز علمی و نمایشگاه های فضایی .  
 
 
 
کلمات کلیدی:

موزه در ایران

موزه از نگاه ایکوم

بررسی لزوم ایجاد موزه

 
 
 

تاریخچه ی موزه در ایران :

اماکن به اصطلاح موزه ه ای در دیروز (اماکن مذهبی- اعتقادی) نگهداری نشانه های رمزگونه ی اصلی مرتبط با حیات انسان ها را ، که در حقیقت حافظه ی خاطره های ازلی بودند ، به عهده داشتند و نهادهای مذکور وظیفه ی یادآوری حقیقت و تذکر ارزش ها را به آدمیان بر عهده داشتند ؛ عمل موزه داری و تفکر موزه ای ناخود آگاهانه و بدون شناخت و تسلط تحلیلی – عقلانی بر موضوع صورت می گرفته است .  (موزه دیروز امروز فردا ص 59
 
موزه در حال حاضر جدا از این دوران و ماهیت آن نیست ، بلکه برآمده از آن و وابسته به ویژگی های آن است .  ( موزه دیروز امروز فردا ص63) چون امروز – در معادل دورانی خود – روزگاری سر تا سر تغییر و تبدیل است ، تعریف ها نیز ثابت و برای مفهومی کلی جامع نیست تا بتوان آن را مرجع قرار داد ، آن هم برای پدیده ای چون موزه که چندگانه شده است . (موزه دیروز امروز فردا ص63)
هم اکنون از وظایف یک موزه ی کاملاً مجهز این است که مطالب مورد نیاز هر بازدید کننده ای را فراهم آورد . این مطالب باید شامل آگاهی های بدست آمده باشند . در این زمینه کارت پستال ، عکس ، کتاب ، مصور برای کودکان ، کتاب های راهنما با مطالب و تصاویر مناسب به همراه نقشه ها و طرح ها برای بازدیدکنندگان کلی ، و کاتالوگ هایی با شرح جزئیات ، کتب و رساله های تخصصی مناسب برای کارشناسان ضروری است .  (موزه و وظایف آن، دوگلاس. آ. آلن ترجمه: عبدالرحمن اعتصامی صدری ص49)
موزه شهر دماوند نیز مانند هر واحد ، مؤسسه و موزه فرهنگی دیگری لازم است که از خط مشی و سیاست مشخصی برای فعالیت های خود در ارتباط با گروه های اجتماعی و انجمن ها و نیز پذیرش معلولین برخوردار باشد . موزه و مؤسسه باید در تمامی سطوح راه های ارتباطی با اطراف خود ایجاد نماید و بپذیرد که مسئولیت مدیریت میراث فرهنگی و انجام فعالیت های فرهنگی به گونه ای با هدف تسهیل شرایط دسترسی عامه ی مردم به اشیاء و مجموعه ها بر عهده ی اوست .  (موزه ها ش27،ص59 تجربه ی فعالیت در واحد گروه های اجتماعی خاص، دایانا فاینلی، مترجم: رضا مصطفی زادگان صص55تا 59)
 
 
 
 
 
 
فهرست مطالب 
مقدمه 
فصل اول
چیستی موزه   
تعریف جامع ایکوم از موزه       
تاریخچه موزه در ایران     
وظایف موزه در گذشته                                                                                            
وظایف موزه در امروز                                                                                               
کارکرد موزه         
موزه های شهری
لزوم احداث موزه در شهر دماوند
 
فصل دوم
نام دماوند
دماوند شهر و کوه اسطوره ای
موقعیت جغرافیایی شهرستان دماوند 
جغرافیای سیاسی شهرستان دماوند
o بخش مرکزی 
o بخش رودهن    
مراکز فرهنگی شهرستان دماوند
جاذبه های تاریخی و طبیعی شهرستان دماوند
تاریخ دماوند
o دماوند در دوران ماد و هخامنشی
o دماوند در دوران اشکانیان و ساسانیان 
فهرست بناها و محوطه های  فرهنگی - تاریخی شهرستان دماوند
اشیاء بدست آمده از حفاری ها باستان شناسی در دماوند
گویش دماوندی
گویش دماوندی
آداب و رسوم مردم دماوند
روز دماوند و جشن تیرگان
مفاخر دماوند در گذر تاریخ
o رجال دینی
o رجال ادبی
o هنرمندان 
مفاخر معاصر شهرستان دماوند
o افراد اهل قلم دماوند
سیمای محیط زیست انسانی شهرستان دماوند
o صنایع مستقر در شهرستان دماوند
o زراعت و باغداری
تصویر عمومی از سیمای محیط زیست طبیعی شهرستان دماوند
o اقلیم منطقه دماوند
o تنوع گونه های گیاهی و جانوری منطقه دماوند
o تاریخچه استفاده انسان از گیاهان دارویی
o گیاهان دارویی دماوند
تاریخچه روابط انسان با حیات وحش
o گونه های جانوری حوزه دماوند
الف- پستانداران
ب- پرندگان
ج- دوزیستان 
د- ماهیان رودخانه حبله 
محـافظـت از محـیط زیـست 
 
فصل سوم
موزه شهر دماوند 
اهمیت احداث موزه در شهر دماوند 
اهداف موزه شهر دماوند 
مخاطبان موزه شهر دماوند                                                                                      
مجموعه های موزه شهر دماوند                                                                                
ساختار فیزیکی موزه                                                                                         
o الف- محل موزه شهر دماوند
o ب- ساختمان موزه شهر دماوند
o ج- تالارها 
o د- معماری داخلی موزه شهر دماوند 
نمایش مجموعه ها در موزه شهر دماوند 
چگونگی تأثیرگذاری ارزشهای فرهنگی روی بازدیدکننده
عملکردهای موزه شهر دماوند
خدمات موزه شهر دماوند
o الف- خدمات اجتماعی موزه شهر دماوند 
o ب- خدمات فرهنگی موزه شهر دماوند