نقش قابلیت پیش بینی صدمه در مسولیت بزهکار

 
 
مقدمه
قصد نتیجه ی مجرمانه گاه صریح و مستقیم است به طوری که مجرم ابتداً و بالاصاله تحقق نتیجه ی مجرمانه را به دنبال انجام افعال اختیاری طلب می کند.  به عبارت دیگر مرتکب با انجام کاری قصد کشتن یا قطع عضو یا مجروح کردن دیگری را دارد و عملاً به نتیجه ی مورد نظر خود می رسد. در اینجا بدون توجه به نوع وسیله ی به کار رفته و بدون توجه به اینکه آیا آن کار نوعاً چنین نتیجه ای را در بردارد یا خیر، عمدی محسوب می شود. بدین ترتیب، هرگاه شخصی به قصد کشتن یا مجروح کردن دیگری به کتک زدن وی با یک تکه چوب نازک بپردازد و عملاً باعث مرگ یا مجروح شدن قربانی شود جرم وی عمدی محسوب خواهد شد هرچند که این عمل نوعاً چنین نتیجه ای را در برندارد.  به بیان دیگر هرگاه فعلی مطابق بند الف ماده 206 قانون مجازات اسلامی انجام شود چون صرف تحقق قصد کشتن برای احراز عمد کافی است و وسیله ی به کار گرفته شده چه نوعاً کشنده باشد چه اتفاقاً، موثر نیست. بنابراین قابلیت پیش بینی یا عدم پیش بینی در این موارد قابل بحث نیست. همچنین در مواردی که مرتکب قصد کشتن یا مجروح کردن دیگری را دارد و عملی انجام می دهد که می داند شانس موفق شدن در آن کم است نیز عمل وی در صورت حصول نتیجه ، عمدی محسوب خواهد شد.  حتی اگر حصول چنین نتیجه ای برای وی قابل پیش بینی نباشد.
 
گاهی مرتکب بدون اینکه قصد صریح و اصالی بر وقوع نتیجه داشته باشد قصد فعل به تنهایی در تحقق عمد کافی است. در این صورت فعل ارتکابی باید از چنان خصوصیاتی برخوردار باشد که به موجب آن بتوان قصد مجرمانه را مفروض قلمداد کرد این نوع قصد را غیرمستقیم ، تبعی و یا ضمنی می نامند.  این نوع قصد مجرمانه در بند ب ماده 206 قانون مجازات اسلامی پیش بینی شده است. بدین ترتیب ، هرگاه کسی فرد دیگری را که شنا نمی داند به داخل استخر عمیقی پرتاب کند یا وی را از بالای بلندی به پایین اندازد و یا به طرف او گلوله ای شلیک کند در صورت وقوع مرگ یا جراحت، عمل وی حتی در صورت فقدان قصد قتل یا ایراد صدمه ، عمدی محسوب خواهد شد. زیرا کسی نمی تواند چنین اقدامات خطرناکی را انجام داده و از عواقب کار خود بگریزد.  به عبارت دیگر قصد ارتکاب فعل مجرمانه با الات قتاله و انجام کار غالباً کشنده در قتل و انجام کاری که نوعاً موجب قطع یا جرح عضو می شود در جنایات مادون نفس ، حکایت از وجود قصد نتیجه و عمد در جنایت بر دیگری دارد اگرچه جانی ابتداً قصد قتل یا جرح مجنی علیه را نداشته باشد. 
 
 
کلمات کلیدی:

پیش بینی صدمه

مسولیت بزهکار

قطع رابطه علیت

 
 
فهرست مطالب
نقش قابلیت پیش بینی صدمه در مسولیت بزهکار 1
1-  قصد مجرمانه و قابلیت پیش بینی صدمه 1
1-1- فعل غالباً کشنده عام 2
1-2- فعل غالباً کشنده خاص 4
2- نقش پیش بینی صدمه درتحقق یا قطع رابطه علیت 5