پایان نامه  کارشناسی رشته علوم اجتماعی گرایش پژوهش گری با عنوان تحلیل گفتمان روند دموکراسی در ایران

 
مقدمه
بطور کلی زندگی و کردارهای سیاسی در هر جامعه ای در چارچوب گفتمان سیاسی مسلط تعیین می یابد. نکته مورد نظر در بحث حاضر آن است که چون هر گفتمان سیاسی حاوی اصول و قواعدی است که کردارهای سیاسی را تعیین می سازند. تحول گفتمانی لازمه تحول در آن کردارها است. از سوی دیگر استعداد و سلطة هر گفتمانی نیازمند پشتیبانی آن از جانب نیروها و قدرتهایی است.در دوران مدرن یعنی از اواخر قرن نوزدهم سه گفتمان سیاسی مسلط در ایران در پی تعریف و تشکیل زندگی و کردارها و ساختارهای سیاسی بوده اند: 1) گفتمان پاتریونیال سنتی؛ 2) گفتمان مدرنیسم مطلقة پهلوی؛ 3) گفتمان سنت گرایی ایدئولوژیک بعد از انقلاب اسلامی. در مقابل این سه گفتمان سیاسی مسلط، گفتمان دموکراتیکی از زمان انقلاب مشروطه به بعد به عنوان گفتمان مقاومت ظهور یافته است.
 
1-گفتمان پاتریونیال سنتی گفتمان مسلط در ایران پیش از ظهور فشارها و نفوذ تجرد غربی بود که در قالب جنبش اصلاحات دوران قاجاریه و نهضت مشروطیت ظهور نمودند. این گفتمان همچون گفتمانهای دیگر مرکب از عناصر مختلف و متعددی بوده است که از آن جمله باید نظریه شاهی ایرانی، نظریة سیاسی تیم، به تعبیر دوران صفویه، شیوه خاص استبداد دوران قاجار و پدر سالاری قبیله ای را نام برد. بنابراین پاتریونیال سنتی گفتمان سلطنتی – مذهبی خاصی بود که تحت شرایط خاص دوران قاجار شکل گرفته بود. پاتریونیالیسم سنتی ایران بطور کلی بر اقتدار و اطاعت مطلقه، پدر سالاری سیاسی، قدامت دولت و رابطه مستمر آن با خدا، رابطه میان حکام و علمای دین و ساختار عمودی یکجانبه و غیر مشارکتی و غیر رقابتی تاکید می گذاشت.
در فرهنگ سیاسی پاتریونیالیستی حاکم ایده آل همچون قهرمان و شخصیتی مقدس تصور می شود که منشأ همه خیرات است. ویژگی های اصلی فرهنگ پاتریونیالیستی در ایران، بد گمانی افراد نسبت به یکدیگر، قدرت طلبی، سوءظن به حکومت، ترس فراگیر، احساس بی کفایتی و نظیر اینها بوده است. با ضعف و زوال دولت پاتریونیال در عصر قاجار تعدد و پراکندگی منابع قدرت افزایش یافت و بواسطة تأثیرات گوناگون نفوذ اروپا طبقات منتفذ و گروههای نفوذ عمده ای پیدا شدند و یا در مواضع قدرت خود استحکام یافت.
 
3 گفتمان مدرنیسم مطلقة پهلوی
مهمترین گفتمان سیاسی مسلط در ایران در قرن بیستم، گفتمان مدرنیسم مطلقة پهلوی بود. در این گفتمان بر اقتدارگرایی,  اصلاحات از بالا، عقلانیت مدرنیستی، ناسیونالیسم ایرانی، مرکزیت سیاسی، سکولاریسم و توسعه صنعتی تاکید می شد. دولت مطلقه ای که در پرتو این گفتمان ظهور کرد در پی آن بود که جامعه و اقتصاد ایران را از صورتبندی سنتی و ماقبل سرمایه داری به صورتبندی مدرن و سرمایه داری عبور دهد و از این حیث برخی کار های ویژه زیربنایی در حوزة نوسازی اقتصادی و اجتماعی به عمل آورد. بدین سان گفتمان مدرنیسم مطلقه با خصلت عقل گرایانه، اقتدار گرایانه و بهنجار سازانه خود آسیب های عمده ای به گروهها (عشایر، علمای دینی، اصناف، تجار بازار و...) و فرهنگ جامه سنتی وارد می کرد.
 
 
 
کلمات کلیدی:

آزادی

الگوی کارناوالی

دموکراسی در ایران

تحلیل گفتمان سیاسی

 
 
 
 
فهرست
فصل اول:
کلیات پژوهش
الف) مقدمه                             5
بیان مساله                                         7
1-1 ضرورت و اهمیت تحقیق      8    
1-2  هدف تحقیق                   9 
فصل دوم:
2-1    پیشینه موضوع تحقیق      10          
2- 2 مبانی نظری                    12
 2-3تعریف مفاهیم                  21
فصل سوم:
3-1روش تحقیق                     27
3-2نحوه جمع آوری اطلاعات     28
فصل چهارم:
4-1انقلاب مشروطیت 28

چشم اندازهای معنایی واژه آزادی 29

عوامل عینی گزینش دستگاه معنایی آزادی خواهانه در ایران 30

روزنامه قانون و گفتمان دموکراسی پیش از انقلاب 32
مشخصات و نظم کلام دموکراسی در روزنامه قانون 35
اصول انجمن آدمیت 35

صوراسرافیل و گفتمان دموکراسی پس از پیروزی انقلاب 40

4-2 : دهه بیست 41
حزب توده و سقوط پهلوی 43
حزب سخنگوی ملت 46
روزنامه مهر ایران 49
تفوق گفتمان معطوف به استقلال و روزنامه ی آتش 55
4-3 : دهه سی و نهضت ملی نفت 59

گفتمان دموکراسی در روزنامه باختر امروز 60

4-4: ایران پس از دوم خرداد ماه 1376 64
ویژگی های عمومی سخن بسیج کننده در دوم خرداد 65

مطبوعات در ایران پس از دوم خرداد 67

حلقه ی کیان و مطبوعات دوم خرداد 69
روزنامه جامعه 71

الگوی کارناوالی* روزنامه جامعه 72

روزنامه صبح امروز 73
نتیجه گیری 76